kerstmarkt tsjechie pilsen plzen

Kennismaken met kerst in Tsjechië op de kerstmarkt in Pilsen (Plzeň)

Al jarenlang leek het me leuk om eens te proeven van kerst in Tsjechië. Hoe vieren de Tsjechen kerstmis? En hoe gezellig zijn de kerstmarkten in Tsjechië? Dit jaar ging die wens eindelijk in vervulling: ik bezocht de kerstmarkt in Pilsen (eigenlijk Plzeň). Nu weet ik eindelijk iets meer over Kerstmis in Tsjechië – kijk je mee?

Kerststal, maretak en muziek

Toen ik aankwam in Pilsen (het was een uurtje rijden vanaf het vliegveld van Praag en Pilsen is vanuit Nederland ook bereikbaar per trein), was het al zo’n beetje donker. Ik liep dan ook bijna meteen naar de kerstmarkt, want die ziet er dan toch het gezelligst uit. Dat klopte! Op het centrale plein van Pilsen trof ik een grote kerststal met houten figuren. Er was een podium waar muziekoptredens plaatsvonden en er stond een toren met een bel, die alle bezoekers van de kerstmarkt mochten luiden om de komst van het kindeke Jezus aan te kondigen.

kerstmis in tsjechie pilsen

De lichtjes in de kerstboom waren jammer genoeg nog niet aan, want die zouden op 2 december (als ik net weer op weg naar huis was) feestelijk worden ontstoken. Let daar dus even op wanneer je een tripje naar een Tsjechische kerstmarkt aan het plannen bent.

Winkelen op de kerstmarkt

Verder stonden op het plein kraampjes waar van alles verkocht werd, zoals maretak (om onder te kussen natuurlijk), kaarsjes om te laten drijven in een halve walnoot (daarover later meer) en de mooiste creaties van peperkoek. Ik zag warme sokken en sloffen, kerstversiering van stro en glas, kaarsen, houten speelgoed en er waren zelfs een wever en een smid ter plekke dingen aan het maken. Uiteindelijk koos ik voor een vrolijke slinger met gebreide poppetjes eraan, een peperkoeken huisje, een kaarsenhouder van glas, wat houten hangers voor in de kerstboom en een bosje maretak.

kerstmarkten in tsjechie pilsen

Tsjechische kersthapjes

Behalve al dat moois was er ook veel lekkers te koop op de kerstmarkt van Pilsen. Te veel om allemaal te proeven in de korte tijd dat ik er was! Wat denk je van:

  • Geroosterde kastanjes
  • Trdelník: zoet brooddeeg dat om een stok wordt gewikkeld en dan wordt gebakken. Traditioneel gaat er daarna poedersuiker of walnootkruim overheen, maar je kunt ook kiezen voor bijvoorbeeld kokos of cacao.
  • Langos: gefrituurd zout deeg met kaas en knoflook en eventueel ketchup. Lekker voor de hartige trek.
  • Svařené víno (glühwein)
kerst in tsjechie pilsen

Kerstkarper

Een kerstgewoonte waarvoor ik nog iets te vroeg was, is het inkopen van karper voor het kerstdiner. Op kerstavond eten de Tsjechen namelijk volgens de traditie vissoep als voorgerecht en dan karper met aardappelsalade. En iedereen vindt de aardappelsalade zoals zijn of haar moeder die maakt(e) het allerlekkerst!

Vanwege de vis op kerstavond schijn je in Tsjechië in de dagen voor kerst grote teilen met vis tegen te komen op straat. Van dat ene tijdelijke aquarium verhuizen de karpers naar het andere: de badkuip van degene die ze heeft gekocht. En dan… Aan tafel! Daar worden ook de schubben op tafel gelegd, onder de borden. Want wie wat van de schubben van de kerstkarper in zijn of haar portemonnee bewaart, gaat een goed financieel jaar tegemoet.

Meer bijgeloof

Kerstmis wordt in Tsjechië vooral op kerstavond (Štědrý večer) gevierd. Dan staat dat kerstdiner op tafel, wordt er gezongen en voorspellen de Tsjechen de toekomst door middel van spelletjes zoals loodgieten. Andere bijgeloven die tijdens een Tsjechische kerst voorbijkomen zijn:

  • Het brengt ongeluk om tijdens het kerstdiner van tafel te gaan.
  • Er mag eigenlijk niets gegeten worden tot het kerstdiner (hoewel bijna iedereen zwicht voor de vele lekkere kersthapjes).
  • Meisjes gooien met schoenen en als de neus van de schoen naar de deur wijst, zal het meisje binnen een jaar trouwen.
  • Er wordt een appel doorgesneden en als de pitjes in de appel eruitzien als een vijfpuntige ster, zal iedereen aan tafel gezond blijven.
  • Er wordt een halve walnotendop met een kaarsje erin op het water gezet en als hij blijft drijven, wordt het een goed jaar (vandaar dus die kaarsjes voor in halve walnotendoppen).

kerstmarkt in tsjechie pilsen

Sinterklaas in Tsjechië

zwarte piet in tsjechie

Wist je trouwens dat de Tsjechen in december ook Sinterklaas vieren? Rondom 5 december kun je in Tsjechië de Goedheiligman tegenkomen, begeleid door een engel en een duivel (met een gezicht zwart van de roet). Hier links zie je de duivel die ik op 2 december op weg naar het vliegveld tegenkwam.

Kerst en Sinterklaas lopen zelfs een beetje door elkaar heen in Tsjechië: kinderen leggen hun verlanglijstje voor Kerstmis bij de kachel of geven het op 5 december mee aan Sint Nicolaas, zodat hij (of zijn engel) het aan Jezus kan geven. Jezus (en daar kun je je bijvoorbeeld een baby, een oude man, een engel of een ster bij voorstellen) brengt namelijk met Kerstmis de cadeautjes, die na het kerstdiner als er een belletje klinkt mogen worden uitgepakt.

Luciafeest in Tsjechië

Nog een bekende – voor Scandinaviëfans tenminste – die in december in Tsjechië kan opduiken, is Santa Lucia. Ook in Tsjechië loopt ze op 13 december op sommige plekken in een wit gewaad rond om kaarslicht te verspreiden.

Kerst in de zomer

Kerstmis in Tsjechië: kerstversiering

Er is trouwens een plek in Tsjechië waar het altijd Kerstmis is. In het Reuzengebergte kun je de werkplaats en winkel in Poniklá bezoeken waar Tsjechische kerstversiering wordt gemaakt. Niet van noten, gedroogd fruit en stro, zoals ook vaak wordt gedaan in Tsjechië, maar van glazen kralen. Grappig om binnen te stappen als je toevallig in de buurt bent.

Andere kerstmarkten in Tsjechië

Maar het leukste is het natuurlijk om echt in de dagen voor kerst naar Tsjechië af te reizen. En ik vond Pilsen perfect voor een eerste kennismaking! Alles over kerstsfeer in Pilsen vind je op de website van Visit Pilsen.

Meer van Pilsen zien? Bekijk deze video die ik maakte tijdens mijn bezoek. Je kunt je dan meteen abonneren als je geen nieuwe reisvideo’s over Tsjechië wilt missen.

Andere steden waar je mooie kerstmarkten vindt, zijn České Budějovice, Český Krumlov, Olomouc, Brno en natuurlijk Praag. De kerstmarkten zijn meestal open vanaf eind november. Op de website van Czech Tourism vind je meer informatie over Tsjechische kersttradities en de plekken waar je ze kunt meemaken.

Geen kerst als je in Pilsen bent? Bekijk dan hier waar je een bad kunt nemen in bier, wat de belangrijkste bezienswaardigheden in Pilsen zijn en waar je lekker kunt eten en drinken in Pilsen

Ben je ook een vakantie in Tsjechië aan het plannen? Dan kan deze reisgids Tsjechië heel handig zijn.

Ik werd uitgenodigd om Pilsen te bezoeken voor Stralend Tsjechië.

Deze blogpost kan affiliatelinks bevatten. Als jij via zo’n link iets koopt of boekt, krijg ik een kleine vergoeding. Dit gebeurt anoniem en kost jou niets extra’s. Samenwerkingen en affiliatelinks stellen mij in staat om deze website te onderhouden en jou van informatie te blijven voorzien. Meer hierover lees je in mijn disclaimer/privacyverklaring.

Sandra van Bijsterveld
Sandra van Bijsterveld

Leuk dat je er bent! Mijn naam is Sandra van Bijsterveld. Na mijn studie Slavische talen (ik koos naast Russisch ook Tsjechisch en Bulgaars) werd ik vertaler en tekstschrijver. In 2013 begon ik met bloggen en inmiddels doe ik dat fulltime. Op Stralend Tsjechië deel ik mijn persoonlijke ervaringen en tips voor een vakantie in Tsjechië met je. Op andere websites blog ik over onze vakanties in Polen, Kroatië, Slovenië, Hongarije, Servië en Letland.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Ik ga akkoord met het privacybeleid.