design uit finland

Scandinavië – waar ligt dat eigenlijk?

Dingen die simpel lijken, zijn dat bij nader inzien vaak niet. Mensen die stellig beweren dat Finland (en soms ook Denemarken) niet bij Scandinavië horen, of dat Groenland en IJsland er ook bij horen… hebben allemaal ergens wel een punt.

Scandinavisch Schiereiland

Wikipedia omschrijft Scandinavië als een gebied in het noorden van Europa. Welk gebied dat precies is, wordt volgens dezelfde pagina op drie manieren gedefinieerd. De eerste – maar volgens Wikipedia ook minst gebruikte – definitie is puur geografisch. In die zin zijn de grenzen van Scandinavië hetzelfde als die van het Scandinavisch Schiereiland, dat voor het grootste deel bestaat uit het Scandinavisch Hoogland: Noorwegen, Zweden en delen van Noord-Finland.

Politiek Scandinavië

In Scandinavië zelf wordt meestal een andere definitie aangehouden, die een politieke basis heeft. In die zin bestaat Scandinavië uit Noorwegen, Zweden en Denemarken.

Tomtes van webwinkel A Piece of Finland
Tomtes van A Piece of Finland (www.apieceoffinland.nl)

Historisch en cultureel Scandinavië

Een derde definitie, die in de praktijk ook vaak wordt gebruikt, is historisch en cultureel bepaald. Volgens deze definitie bestaat Scandinavië uit de lidstaten van de Noordse Raad: Noorwegen, Zweden en Denemarken plus Finland en IJsland. Internationaal heeft deze ruime opvatting van het begrip Scandinavië veel aanhangers en daarom gaan ook de Noordse landen zelf soms overstag en hanteren deze definitie van Scandinavië in de ruimste zin van het woord.

Je kunt dit vergelijken met de term Holland, die door buitenlanders vaak wordt gebruikt in plaats van The Netherlands. Feitelijk niet helemaal juist (Holland is maar een deel van Nederland), maar omdat we nu eenmaal blij zijn met elke toerist die naar ons kikkerlandje wil komen en omdat we ook wel begrijpen dat Holland korter en makkelijker is dan The Netherlands, leggen we ons erbij neer en doen we er zelf aan mee. Zo heet de instantie die verantwoordelijk is voor de marketing van de bestemming Nederland in binnen- en buitenland NBTC Holland Marketing – inclusief het woord Holland in het logo. Maar ook zelf maken we ons er schuldig aan: denk maar aan “Hup, Holland, Hup”, Heel Holland Bakt, Ik hou van Holland en zo kan ik nog wel even doorgaan. Niet helemaal correct, maar wel vrij gebruikelijk dus. Zo kun je de ruime definitie van Scandinavië ook zien.

Taalkundig Scandinavië

Een vierde manier om Scandinavië te definiëren is taalkundig. In taalkundig opzicht bestaat Scandinavië uit de landen waar Scandinavische talen worden gesproken: Deens, Zweeds, Noors, Faeröers en IJslands. In dit rijtje valt Finland er dus weer buiten. Dat maakt Åland halverwege Zweden en Finland extra interessant, want dat is een autonoom gebied binnen Finland maar er wordt Zweeds gesproken.

Groenland

Ook interessant is trouwens de status van Groenland, een autonoom gebied dat deel uitmaakt van het Koninkrijk Denemarken, maar waar de Eskimo-Aleoetische taal Groenlands wordt gesproken. Groenland is qua ligging, bevolking en taal wel heel ver van het ‘echte’ Scandinavië verwijderd. Het is meer een soort overzeese (Viking)kolonie.

Baltische staten

Wist je dat zelfs de Baltische Staten wel bij Scandinavië zouden willen horen? Of toch in ieder geval bij Noord-Europa (en zeker niet bij Oost-Europa).

Deze video van CGP Grey legt het allemaal veel beter en leuker uit dan ik. Kijk maar:

Ik vind het maar zonde om Finland, IJsland of Denemarken uit te sluiten. Bovendien heb ik al heel vaak Finnen zelf horen spreken over Scandinavië als iets waar zij deel van uitmaken – zonder dat een andere aanwezige Fin daartegen protesteerde. Dus ik denk dat ik maar de derde definitie aanhoud. En dan beloof ik bij dezen meteen dat ik nooit meer zal zeuren over het verschil tussen Holland en The Netherlands.

Deze pagina kan affiliatelinks bevatten. Als jij via zo’n link iets koopt of boekt, krijg ik een kleine vergoeding. Dit gebeurt anoniem en kost jou niets extra’s. Samenwerkingen en affiliatelinks stellen mij in staat om deze website te onderhouden en jou van informatie te blijven voorzien. Meer hierover lees je in mijn disclaimer/privacyverklaring.

Sandra van Bijsterveld
Sandra van Bijsterveld

Leuk dat je er bent! Mijn naam is Sandra van Bijsterveld. In 2013 begon ik met bloggen en inmiddels doe ik dat fulltime. Op Stralend Finland deel ik mijn persoonlijke ervaringen en tips voor een vakantie in Finland met je. Op andere websites blog ik over onze vakanties in Denemarken, Noorwegen en Zweden, en over Scandinavische lifestyle.

2 reacties

  1. Het is deels een Nederlands probleem. Wij gebruiken de term ‘Noordse landen’ of Nordic countries vrijwel niet en gebruiken daar onterecht het woord Scandinavië voor. Ik ken echter geen Fin die zichzelf een Scandinaaf voelt. Er is overigens een term Fennoscandia die het gebied van Scandinavië en Finland aangeeft. http://nl.wikipedia.org/wiki/Fennoscandinavië en die wordt al helemaal niet in NL gebruikt.

    Groenland behoort overigens tot Noord-Amerika. Het is alleen een kolonie van Denemarken. Frankrijk heeft een dozijn gebieden buiten Europa die we ook niet tot Europa rekenen zoals Frans Guyana en Ïle Amsterdam. Ze hebben er wel de Euro en het zijn departementen die binnen Frankrijk vallen. Ook leuk dat op het Franse Sint Martin met de Euro wordt betaald en op het aansluitende stukje Nederlandse Sint Maarten met de (Antiliaanse) Gulden.

    • Ja, die term Fennoscandinavië komt ook in het filmpje voor. Had ik inderdaad ook nog nooit gehoord. Interessant om te horen dat Finnen zich echt geen Scandinaviërs voelen. Maar je blijft te maken krijgen met het verschil tussen hoe het ‘officieel’ is, hoe de mensen in de landen het zelf voelen en hoe de mensen in andere landen het in hun hoofd hebben zitten – en die laatsten zijn wel de mensen voor wie ik schrijf en op wie ik mijn teksten dus richt. Fascinerend wel…

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Ik ga akkoord met het privacybeleid.